Stichting Hoogbouw

Wat is toekomstbestendige hoogbouw?

- Expert Meeting

Nederland gaat de hoogte in. Zo kennen Rotterdam en Den Haag inmiddels al een indrukwekkende skyline en andere steden volgen rap. Er zijn al ruim 200 torens hoger dan 70 meter gerealiseerd, er staan er nog tientallen op stapel.

We worden dus steeds meer een hoogbouwland. Komt het door de toenemende vraag naar stedelijk wonen of de enorme hoeveelheid beleggingskapitaal? We vragen ons af welke impact hoogbouw heeft op thema’s als duurzaamheid, circulariteit, mobiliteit, milieubewustzijn en natuurbehoud. En hoe maak je hoogbouw aantrekkelijk?

Hoogbouw kent veel uitdagingen (te duur, valwinden, saai, betonnen stad, anonimiteit), maar ook veel kansen en juist die worden tijdens het congres benadrukt. Hoogbouw is erg belangrijk voor de verdichtingsopgave. Er wordt veel gebouwd boven het spoor en er worden inclusieve steden gecreëerd waarbij groen en architectuur steeds meer geïntrigeerd worden en waarbij reuring in de plint een belangrijke rol speelt.
Ook betaalbare huur in hoogbouw komt aan bod en er is aandacht voor het veelbesproken onderwerp houtbouw. Dit is heel duurzaam en biedt een oplossing voor de stikstofproblematiek en kan een stad ook esthetisch veranderen.

Het hoogbouwcongres ‘Wat is toekomstbestendige hoogbouw?’ vond plaats op donderdag 18 november 2021 in de Beatrix Theater in Utrecht.
Het jaarlijkse congres is een productie van Vastgoedjournaal in samenwerking met Fakton en Stichting Hoogbouw.

Programma
Opening plenaire programma en korte presentatie door dagvoorzitter Erik Faber, partner Fakton en voorzitter bestuur Stichting Hoogbouw
-Inleiding thema van de dag en Opening Hoogbouwvisie
-Terugblik op vorig jaar, inclusief beeld van de nieuwe Hollandse Hoogbouw dat vorig jaar tot stand is gekomen

Keynote Paul Stavert, partner / architect Powerhouse Company
-Visie op hoogbouw
-Wat is toekomstbestendige hoogbouw?

Ronald Daalman, market director / onwikkelingsmanager Fakton
-Bevindingen hoogbouwonderzoek onder G40

Discussietafel Hoogbouwvisie met Emiel Arends, ruimtelijk adviseur stadsontwikkeling Rotterdam en Jean van Zeeland, senior programmaleider ruimtelijke ontwikkeling Gemeente Eindhoven
-De uitbreiding van de hoogbouwzone
-De aandacht aan inclusiviteit t.o.v. eerdere visies
-Waarom heeft Rotterdam de grens opgerekt naar 250 meter?
-Hoe werken de gemeenten samen met de markt om hoogbouw te realiseren?

Caroline Bos, co-founder / principal urban planner UNStudio en directeur AM Concepts
-De rol van de plint bij hoogbouw en het verhoogde publieke maaiveld [met casuïstiek van Case FOUR high rise in het banking district in Frankfurt en De Zalmhaven in Rotterdam]
-Ontwerpstrategieën bij hoogbouw: ‘View sharing’ [met casuïstiek uit Melbourne (Australië) en de B’Mine Toren in Amsterdam]

Steven Delva, partner / landschapsarchitect DELVA Landscape Architecture / Urbanism
-Betekenis geven aan de nieuwe functie van landschap binnen stedelijke ontwikkelingen
-‘Join The Stage’ in Eindhoven

Hans Jansen, lead concept designer Scheldebouw
-Gevels van hoogbouw: waar moet je op letten?
-Uitdagingen en kansen

Anjelica Cicilia, acquisition & development director Syntrus Achmea Real Estate & Finance
-Hoogbouw vanuit beleggersoptiek
-Betaalbare huur in hoogbouw

Discussie onder leiding van dagvoorzitter Erik Faber met Noël Vergunst, wethouder stedelijke ontwikkeling, ruimtelijke ordening, cultuurhistorie, grondbeleid, cultuur Gemeente Nijmegen en Armand van de Laar, wethouder ruimtelijke en economische ontwikkeling, duurzaamheid en stadsbeheer Gemeente Rijswijk
-Hoe staan de G40 steden in de hoogbouwdiscussie?
-Is het juist makkelijker of moeilijker om hier hoogbouw te realiseren?
-Waar liggen de kansen binnen deze gemeenten?

Derek van den Berg, co-partner Rotterdamse Dromers
‘Gluren bij de buren’
-Hoe kunnen we hoogbouw beter incorporeren in de Nederlandse steden?
-Welke lessen kunnen we leren uit het verleden en wat zouden toekomstige oplossingen kunnen zijn?

Sneakpreview Dutch Highrise Innovation Award door Frank van der Hoeven, director of research architecture & built environment / associate professor urban design TU Delft en lid bestuur Stichting Hoogbouw
‘Thuis op hoogte’ door Marco Broekman, partner / architect / urban designer BURA urbanism
‘De high-rise toolbox’ Dam & Partners Architecten
‘Buitenruimte voor hoogbouw’ V8 Architects

Podcast 9 De toren van Babel

- Informatie

Eric-Jan Pleijster over hoogbouw als bergen in het stedelijk landschap

Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw?

De negende gast in deze serie is Eric-Jan Pleijster, founding partner bij LOLA Landscape uit Rotterdam.

In de podcast vertelt Eric-Jan onder andere over de ambitie waarmee hij LOLA is gestart en over de verhalen die hij met het bureau wil vertellen. Hij gaat in op de onderzoekende houding van het bureau, onder andere in het plan NL2200 waarin LOLA op een grote schaal keek naar de gevolgen van klimaatverandering voor Nederland. Eric-Jan legt uit welke kansen LOLA ziet in het buitenland, en waarom het bureau inmiddels ook werkt in China, waar het zelfs een tweede vestiging opende.

Maar het belangrijkste onderwerp is de visie van Eric-Jan op de relatie tussen het landschap en hoogbouw. Als lid van de commissie Wonen op Hoogte deed hij een aanbevelingen voor ‘hoogbouw als biotoop’ en ‘hoogbouw als klimaatmachine’ In het gesprek legt hij uit wat dat betekent, en deelt hij zijn eigen verassende perspectief op hoogbouw: namelijk hoogbouw als bergen in het stedelijk landschap.

Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.

Idee & Presentatie Daan Roggeveen
Productie & Techniek Lieven Heeremans
Muziek Job Roggeveen
Reacties hoogbouw@more-architecture.com

Hoogbouw in Nederland 2020

- Informatie, Onderzoek, Publicatie

De publicatie Hoogbouw in Nederland 2020 komt op een moment dat hoogbouw niet meer is weg te denken uit Nederland. Vroeger werd hoogbouw vooral ingezet voor kantoren, universiteiten en ziekenhuizen. Tegenwoordig dwingt de stijgende vraag naar urban living stedenbouwers en architecten creatief na te denken over de verdichtingsopgaven van onze binnensteden. Niet alleen de vijf grootste gemeenten (G5) wordt geconfronteerd met ruimtelijke ontwikkeling, veel steden uit de G40 hebben te maken met deze veranderende opgave.

Gemeenten spelen in op de trend door kaders te bieden aan initiatiefnemers van hoogbouw met het opstellen van hoogbouw- en verdichtingsvisies. Daarbij gaat het niet alleen over de maximale hoogte, maar juist ook over de condities op straatniveau; denk aan hittestress, sunspots en compensatiegroen. Die condities zijn belangrijk voor de verdere verduurzaming en gezonde groei van onze steden.

Bij het lezen van onze publicatie zult u wellicht verbaasd zijn over de hoeveelheid hoogbouwplannen. De ervaring leert dat lang niet al deze plannen worden gerealiseerd. Hoogbouw is een conjunctuurgevoelige ontwikkeling op vaak publiekrechtelijk complexe locaties. Toch is het belangrijk de aantallen, spreiding en kwaliteiten van hoogbouwplannen inzichtelijk te maken, zodat hier op gestuurd kan worden.

Met deze verkenning biedt Stichting Hoogbouw inzage in de ontwikkelingen op planniveau en de kaders op beleidsniveau voor het komende decennium.

Podcast 8 De toren van Babel

- Informatie

Erik Faber over stedelijke verdichting door hoogbouw

Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De achtste gast in deze serie is Erik Faber, partner bij Fakton, en voorzitter van Stichting Hoogbouw.

Erik vertelt onder andere over hoe hij rond het jaar 2000 de woontoren Montevideo in Rotterdam ontwikkelde, en hoe je een markt kunt creëren voor hoogbouw. Hij bespreekt de plint van hoogbouw en het mengen van verschillenden soorten woningen in hoogbouw.

We praten over de groei van Nederland, en de investeringen die daarvoor noodzakelijk zijn. En groei roept ook de vraag op: voor wie is de stad? Maar we praten vooral over het belangrijkste onderwerp: hoogbouw en stedelijke verdichting.

De Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.

Idee & Presentatie Daan Roggeveen
Productie & Techniek Lieven Heeremans
Muziek Job Roggeveen
Reacties hoogbouw@more-architecture.com

Wonen op hoogte

- Expert Meeting, Informatie, Onderzoek

Vanaf begin 2020 organiseerde het Van Eesteren Museum ontwerpend onderzoek naar Wonen op hoogte. Het stelde daartoe in navolging van illustere voorgangers voor en vlak na de Tweede Wereldoorlog een werkcommissie Wonen op hoogte in.
Deze zomer is de webpagina met daarop het rapport van de werkcommissie gereed gekomen, zie www.commissiewonenophoogte
Er is door het Van Eesteren Museum ook een overzicht gemaakt van Wonen op hoogte in Amsterdam met daarin uitgelicht een twintigtal interessante voorbeelden:

Wonen op hoogte in Amsterdam 2021Download

Donderdag 30 september is het resultaat gepresenteerd. Leden van de werkcommissie gingen onder leiding van Guido Wallagh [adviseur-partner INBO] in gesprek met Erik Faber [voorzitter bestuur Stichting Hoogbouw & partner Fakton Development], Pieter Klomp [adjunct directeur Ruimte en Duurzaamheid gemeente Amsterdam] en Wouter Veldhuis [rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving & directeur MUST].

U kunt de presentatie nakijken via https://youtu.be/PpZ49j6H3sQ 

Mega 2021

- Informatie, Onderzoek

The course MEGA is concerned with the design, computation, engineering, and construction management of a high/large building. MEGA 2021 focuses on a highrise building. This design process is done as a collaborative digital design in a multidisciplinary group of students in which each student has his/her own different responsibility. The course targets master students in Architecture, Management in the Built Environment, Building Technology and Civil Engineering; and it is open to non-TUDelft students, conforming with TUDelft regulations. The course is supported by external (inter)national design/engineering offices. Students work in teams. The design team of 6 – 8 students is responsible for delivering an integrated design as a multidisciplinary team; while each student is responsible for one discipline. Disciplines involved are: architectural design; structural design; climate design and building services; façade design; project and construction management; computational design. The disciplines are divided amongst the team members; each member is responsible for the contribution and integration of these aspects in the collective design. Students are encouraged to match their role in the team with the specialization they follow in the Master track.

TU Delft MEGA 2021 – Students Final Presentations


Podcast 7 De toren van Babel

- Informatie

Martine Vledder over wonen in hoogbouw

Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De zevende gast in deze serie is stedenbouwkundige Martine Vledder van gebiedsontwikkelaar SITE. Onderwerp van gesprek is wonen in hoogbouw.

Martine vertelt onder meer over de binnenstedelijke verdichtingsopgaven waar ze met SITE aan werkt. Ze vertelt over de overstap die ze maakte van het ontwerpen naar projectontwikkeling – en weer terug. Ze legt uit waarom ze voor MVRDV naar Shanghai ging en welke kennis en inspiratie ze uit Aziatische steden heeft meegenomen naar Nederland. Ook gaat ze in op de ontwerpstudio ‘Beyond Extrusion’ die ze met Winy Maas aan Hong Kong University gaf.

Maar we praten vooral over wonen in hoogbouw. Martine verkende met de werkcommissie ‘Wonen op Hoogte’ de voor- en nadelen van wonen in hoogbouw binnen de urgente woningbouwopgave. We bespreken het onderzoek dat Martine en de commissie deden, en de ideeën waarmee ze een kwaliteitsimpuls aan wonen op hoogte wil geven.

De Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.

Idee & Presentatie Daan Roggeveen
Productie & Techniek Lieven Heeremans
Muziek Job Roggeveen
Reacties hoogbouw@more-architecture.com

Projectbezoek Valley

- Expert Meeting, Projectbezoek

Op woensdag 15 september heeft in samenwerking met Edge het projectbezoek aan Valley in Amsterdam plaatsgevonden.
Valley bestaat uit drie torens, die noord, west en zuid worden genoemd en hebben een hoogte van 100 meter (noord), 66 meter (west) en 76 meter (zuid). De torens zijn bovenop de onderste bouwlagen, die het hele perceel bestrijken, aan elkaar verbonden door middel van een ‘vallei’ van oplopende terrassen.

In de vallei zijn plantenbakken voorzien waar inheemse bomen en planten in worden geplaatst, waardoor het gebouw van onder tot boven met groen bekleed zal zijn. Naast dat dit een architectonisch statement is, is het ook een voorbeeld van duurzaam- en klimaatadaptief bouwen. De natuurinclusieve elementen die worden toegevoegd dragen bij aan het verkleinen van het hitte-eilandeffect.

Valley wordt gerealiseerd door EDGE Technologies en het ontwerp is van MVRDV. De groenstructuur aan de buitenzijde van het gebouw werd ontworpen door Piet Oudolf. De bouw vindt plaats door combinatie Valley Amsterdam bestaande uit Boele & van Eesteren en G&S Bouw. Het complex is eigendom van RJB Groep.

Het gebouw heeft een BREEAM Excellent (het meest gebruikte duurzaamheidskeurmerk ter wereld) certificering ontvangen van BREEAM NL. De bouw wordt voltooid najaar 2021.

Het projectbezoek werd afgesloten in het nieuwe clubhuis van AFC.

Podcast 6 De Toren van Babel

- Informatie

Marco Broekman over inclusieve hoogbouw

Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De zesde gast in deze serie is Marco Broekman, oprichter van BURA Urbanism. Onderwerp van gesprek is inclusieve hoogbouw.

Marco spreekt onder meer over verdichtingsopgaven en de weerstand die daar in sommige gevallen tegen bestaat. Hij vertelt over zijn plannen voor de Merwedekanaalzone in Utrecht waarvan hij inmiddels ook supervisor is, en over de Schieoevers in Delft waar een combinatie van wonen en werken in hoge dichtheid wordt gerealiseerd.

Hij vertelt hoe hij als architect na de TU Eindhoven in de stedenbouw is beland. En we hebben het opnieuw over Riek Bakker, bij wie ook Marco (net als twee eerdere gasten) het vak leerde.

Tenslotte praten we over inclusieve hoogbouw. BURA werkt samen met CIVIC, Stadskwadraat en socioloog Lia Karsten aan het onderzoek ‘Thuis op Hoogte’. Hoe kunnen we verschillende groepen uit de samenleving betrekken bij hoogbouw – zowel bewoners, als omwonenden?

Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.

Idee & Presentatie: Daan Roggeveen (MORE Architecture)
Productie & Techniek: Lieven Heeremans
Muziek: Job Roggeveen
Reacties: hoogbouw@more-architecture.com

Poscast 5 De Toren van Babel

- Informatie

Patrick van der Klooster over betaalbare hoogbouw

Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast . Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De vijfde gast in deze serie is Patrick van der Klooster die bij woningontwikkelaar BPD het team van Stadsontwikkelaars en de Conceptstudio leidt. Onderwerp van gesprek is betaalbare hoogbouw.

In de podcast vertelt Patrick over de rol die hoogbouw heeft gespeeld in de ontwikkeling de stad Rotterdam, en hoe de stad hoogbouw heeft ingezet voor het beeld als wereldstad. Hij geeft zijn visie op de betaalbaarheid van de woningmarkt, en over de rol van hoogbouw daarin. We bespreken de tegenstelling tussen bouwen ‘in het weiland’ en ‘bouwen in de stad’, en hoe die tegenstelling betaalbaarheid beïnvloedt.

Patrick vertelt ook over zijn tijd als directeur van AIR waar hij het ‘stadmaken’ als methode ontwikkelde, en of stadmaken en hoogbouw te combineren zijn. Tenslotte praten we over het thema ‘het goede leven’. Kan hoogbouw daar als woonvorm en cultureel product aan kan bijdragen? Luisteren dus!

Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.

Idee & Presentatie: Daan Roggeveen (MORE Architecture)
Productie & Techniek: Lieven Heeremans
Muziek: Job Roggeveen
Reacties: hoogbouw@more-architecture.com