Afgelopen woensdag 27 september vond in de Utrechtse vestiging van Kinepolis weer het jaarlijkse Hoogbouwcongres plaats. Een volle zaal met belangstellende vertegenwoordigers uit het vakgebied kreeg daar verschillende visies en reflecties voorgeschoteld op het centrale thema van dit jaar: The carbon clock is ticking.
Lees het hele artikel van Jaapjan Berg op Vastgoedjournaal.
Hoogbouwcongres 2023
Afgelopen woensdag, op 27 september 2023, was het tijd voor het jaarlijkse evenement, het Hoogbouwcongres. Met dit jaar het thema ‘The carbon clock is ticking’. Het congres begon met een introductie door Erik Faber. In deze tijden met zorgen over duurzaamheid en uitstoot, is the sky dan wel the limit?
Na de introductie was het tijd voor de verschillende sprekers, waarbij de eerste spreker, Norbert Schotte, begon met het uitleggen van het probleem van de uitstoot van koolstof. Met uitspraken als ‘mensen verpesten de aarde’ en ‘we zijn het sukkeltje van de klas’ begon zijn verhaal met een kritische blik op hoe het nu gaat in de wereld. Gelukkig stuurde hij ons niet depressief naar huis, want het tweede deel van zijn verhaal was gericht op oplossingen. Hoogbouw, en dan vooral nieuwbouw, is met de hoge hoeveelheden embodied carbon een ingewikkeld probleem. Er zijn echter oplossingen te bedenken, zoals transformatie van leegstaande gebouwen, optoppen, en ook biobased bouwen. De agricultuur kan dan worden ingezet voor het ‘groeien van huizen’. Hoogbouw is mogelijk, maar als je het doet, doet het dan goed.
De tweede spreker was Noor Huitema. Zij is co-founder van Copper8 en vertelde gepassioneerd hoe we niet in de achteruitkijkspiegel moeten blijven kijken, maar juist vooruit. ‘Stel betere vragen’ is deel van de oplossing, want het gaat uiteindelijk om wat we samen willen bereiken. De waarden van een project gaan daarbij niet alleen om financiën, maar ook om ecologische waarden, gezondheid en flexibiliteit. Met haar uitspraak ‘durf verder te kijken dan de euro’s die we in het spreadsheet zetten’ zette ze vele van ons aan het denken.
Martine Verhoeven van RHDHV vertelde over de mogelijkheden van materialen om de uitstoot van koolstof te beperken, waarbij er veel potentie ligt bij houtbouw. Daarnaast is minder materiaal altijd beter, evenals het vinden van lokale producenten.
Na de pauze nam Caro van de Venne, founding partner van Nudus, het woord en introduceerde de Engelse architect John Bushell die in een rap tempo over de mogelijkheden in het hergebruik van gebouwen vertelde. Daarbij was hij vooral te spreken over ‘uptopping’ wat hij net uit het Nederlands had geleerd. Hij liet de technieken en data van tegenwoordig zien, waardoor het steeds makkelijker wordt om oude en complexe gebouwen te transformeren tot comfortabele en duurzame gebouwen. Zijn verhaal ging over hele innovatieve ideeën en inspireerde ons allemaal.
De laatste spreker was Frans Maas, een concept developer bij EDGE. Hij sloot aan op het verhaal van John over de mogelijkheden van transformatie. In New York is er veel sprake van leegstaande kantoorgebouwen, maar het transformeren van deze gigantische gebouwen naar woningen is ingewikkeld. De schaal van de plattegrond is veel te groot en wanneer het wel is gelukt, zijn de woningen veel te duur voor de normale New Yorker. Daarom ligt de potentie eerder bij het ‘upgraden’ van kantoorgebouwen met een lage performance naar een beter gebouw.
Het congres werd afgesloten met een snelle samenvatting door Jaapjan Berg en een afsluitend woord door Erik Faber, waarbij we hoopvol naar de toekomst kijken. Met ‘uptopping’ is hoogbouw namelijk nog steeds een interessante manier om te bouwen.
Margot Schouls, september 2023
Het jaarlijkse hoogbouwcongres heeft op woensdag 27 september plaatsgevonden in Kinepolis Jaarbeurs Utrecht.
Thema van het hoogbouwcongres: ‘The Carbon Clock is ticking’.
De navolgende sprekers hebben inspirerende bijdragen verzorgd:
John Bushell – Principal Kohn Pedersen Fox architects
Noor Huitema – Co-founder Copper8
Frank Maas – Concept Developer-Architect-Real Estate Developer EDGE Technologies
Norbert Schotte – Transitiemaker By day Gideon
Martine Verhoeven – Adviseur Circulariteit&Klimaatadaptiviteit RHDHV
Moderatoren: Erik Faber, Partner Fakton & Voorzitter Bestuur Stichting Hoogbouw, en Caro van de Venne, Partner-architect Nudus en bestuurslid Stichting Hoogbouw.
Summary of the day is verzorgd door JaapJan Berg, Writer-Researcher-Moderator Bergplaats.
Nederlandse steden staan voor een enorme verdichtingsopgave. De ruimte is beperkt dus zullen veel gebouwen de hoogte ingaan om aan de toenemende vraag aan ruimte te voldoen. Nu zijn er wat zaken die deze opgave bemoeilijken. Zo kunnen stikstof en hittestress de verdere ontwikkeling van binnensteden vertragen. Waar minder aandacht voor is, is CO2. Een sluipmoordenaar die als er geen actie op wordt ondernomen, de groei van steden een halt kan toeroepen.
Daarom staat het jaarlijkse hoogbouwcongres dit jaar in het teken van CO2-reductie.
Tijdens het congres willen we de urgentie uitdrukken, denkkaders meegeven en middels praktijkvoorbeelden inspireren.
Wat is het probleem?
Op Europees niveau hebben overheden afspraken gemaakt om aan bepaalde CO2-normen te voldoen. Als we op dezelfde manier blijven bouwen als dat we nu doen, lopen de eerste steden in Nederland al in 2027 tegen een CO2-plafond aan.
Worden die normen overschreden, dan zijn er twee opties: of de bouw wordt stilgelegd, of de CO2 moet worden afgekocht – en daar zit een flink prijskaartje aan. Om deze ongewenste gevolgen te voorkomen, moet er creatief worden omgegaan met het probleem. Tijdens het congres wordt de haalbaarheid van CO2-neutrale hoogbouw besproken.
Circulaire hoogbouw
Daarnaast ligt er een uitdaging in de bestaande hoogbouw. Kantoortorens in de Parijse zakenwijk La Defense en Londense Canary Wharf waren ooit de pronkstukken van de stad maar de torens uit de jaren ‘90 lopen leeg. Het vastgoed is verouderd en voldoet niet meer aan de hedendaagse duurzaamheidseisen. Wat is daar het beste mee te doen?
Hoge torens vol kantoren en appartementen; rijzige wolkenkrabbers die een iconische skyline aftekenen langs het hemelgewelf: Rotterdam is dé hoogbouwstad van Nederland. Toch staat die hoogbouw de laatste tijd ter discussie, onder meer door stijgende bouwkosten en een groeiende kloof tussen arm en rijk. Ook tijdens het Hoogbouwdebat rees de vraag: hoe haalbaar is hoogbouw nog?
Jan Peter Wingender over hoogbouw als een ‘hoog huis’
Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De gast deze maand is architect Jan Peter Wingender, medeoprichter van Office Winhov.
In de podcast vertelt Jan Peter over het ontstaan van Office Winhov en de positie van het bureau binnen de Nederlandse architectuur. Hij legt uit hoe de focus van het bureau ligt bij het werken aan en intensiveren van de bestaande stad.
Jan Peter vertelt over zijn visie op verdichting en hoogbouw: over het Duitstalige idee ‘Hochhaus’: woontorens als ‘hoge huizen’ in de stad, waarbij proportie, maat en schaal, en de stedelijke horizon een belangrijke rol spelen.
En we spreken over de vraag hoe je prefabricage en rationaliteit combineert met architectonische kwaliteit. Jan Peter licht dit toe aan de hand van de woontorens die het bureau recent heeft ontworpen en gebouwd, in onder meer Amsterdam, Zürich en Eindhoven, waarin dragende betonnen prefabgevels zijn toegepast. Hij gaat hierbij uitgebreid in op de visie van Office Winhov op bouwbaarheid en repetitie in hoogbouw.
Een goed hoog gebouw? Dat staat wat Jan Peter betreft met zijn voeten in de straat en het dient de stad.
Luisteren dus!
Idee & Presentatie Daan Roggeveen
Productie & Techniek Lieven Heeremans
Muziek Job Roggeveen
Reacties hoogbouw@more-architecture.com
Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.
Op donderdag 24 augustus 2023 heeft Stichting Hoogbouw in samenwerking met Kroonenberg Groep een projectbezoek aan Q Residences in Amsterdam georganiseerd.
Het ontwerp is van Studio Gang uit Chicago en Rijnboutt heeft de rol van co-architect bij de realisatie van dit project vervult. Bouwer van Q Residences is J.P. van Eesteren.
Op een van de meest prominente locaties in Buitenveldert is een nieuw icoon van internationale allure verrezen: Q Residences. Het complex bestaat uit twee torens, de noordelijk gelegen high-rise Quartz, 75 meter hoog, en de zuidelijk gelegen low-rise Qube. Het wooncomplex combineert een perfecte ligging met de hoogwaardige architectuur van Studio Gang, een van de meest gerenommeerde architectenbureaus ter wereld.
Evert Kolpa over gezinnen en hoogbouw
Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De gast deze maand is architect Evert Kolpa, mede-oprichter van Van Bergen Kolpa Architecten.
Evert vertelt over zijn jeugd in het Westland, waar zijn fascinatie voor voedselproductie is ontstaan. Hij beschrijft de start van zijn bureau en hun focus op wonen en voedsel – twee primaire levensbehoeften.
Evert beschrijft zijn visie op de ontwikkeling van de stad Rotterdam en het belang van het behoud van gezinnen in de stad. De door Van Bergen Kolpa ontworpen toren de Maasbode, die in aanbouw is in het gebied Cool in Rotterdam, is een voorbeeld van het combineren van gezinswoningen met hoogbouw. Evert legt uit hoe de typologie van deze toren in elkaar zit. Ook gaat hij in op de vraag hoe de ontwikkelaar van de toren aankijkt tegen de efficiëntie van deze innovatieve typologie.
Tenslotte gaan we in op de kans voor voedselproductie in hoogbouw. Van Bergen Kolpa maakt onderdeel uit van een onderzoek consortium dat de kansen voor gestapelde voedselproductie onderzoekt.
Luisteren dus!
Idee & Presentatie Daan Roggeveen
Productie & Techniek Lieven Heeremans en Geert Vlieger
Muziek Job Roggeveen
Reacties hoogbouw@more-architecture.com
Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.
Op zaterdag 24 juni 2023 heeft Stichting Hoogbouw in samenwerking met Rizzani de Eccher een projectbezoek aan Yvie in Amsterdam georganiseerd.
Het ontwerp is van Team V. Bouwer van Yvie is Rizzani de Eccher.
Een introductie is verzorgd door Rizzani de Eccher en Do Janne Vermeulen en Job Stuijt van Team V hebben het ontwerp toegelicht. Na de presentaties werd een rondleiding gegeven.
Het project bestaat uit twee torens van meer dan 100 meter hoog. De twee torens zijn met elkaar verbonden door een laagbouw van vier verdiepingen. Boven op het dak van de laagbouw is straks een daktuin te vinden ontworpen door de bekende tuinarchitect Piet Oudolf. Onder het gebouw en een deel van het Schegpark komt een ondergrondse parkeergarage van twee verdiepingen. In de hoteltoren komt de Duitse hotelketen Maritim met 579 hotelkamers. Met een hoogte van 110 meter wordt dit de hoogste toren in Amsterdam Noord met een skybar op de 33e verdieping. In de woontoren komen in totaal 296 appartementen.
Simone Tax over hoogbouw en wind
Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw?
Deze maand is Simone Tax, stedenbouwkundige bij de gemeente Rotterdam, te gast. Simone is opgeleid als stedenbouwkundige aan de TU Eindhoven met als specialisatie stedenbouwfysica; een crossover tussen stedenbouw en bouwfysica met als specialisatie wind.
Bij de Gemeente Rotterdam werkt ze aan de planvorming van de Rijnhaven.
Met Emiel Arends, die eerder te gast was in de podcast, heeft zij gewerkt aan de Handleiding Windhinder & Windgevaar.
In de podcast spreekt Simone over haar fascinatie met dit onderwerp, de noodzaak om zeer vroeg in het proces na te denken over wind, het verschil tussen een windtunnel en CFD en de NEN 8100.
En over wat nu een aangenaam windklimaat is in de stad, welke veranderingen je kan doen op gebouwniveau om het windklimaat te verbeteren en hoe je wind kan inzetten voor het verbeteren van luchtkwaliteit. Luisteren dus!
Idee & Presentatie Daan Roggeveen
Productie & Techniek Lieven Heeremans en Geert Vlieger
Muziek Job Roggeveen
Reacties hoogbouw@more-architecture.com
Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.
